Dễ cũng đến năm năm rồi
tôi không về quê. Phần vì trường tôi học xa nhà đến hơn nghìn cây số, phần vì
sau khi học xong, tôi được sắp xếp ở lại công tác tại một cơ quan trong thành
phố, nơi tôi học. Thời gian đầu của một “lính mới” khiến tôi phải gồng mình lên
để “chiến đấu”. Bận đến mức, cả tháng trời chẳng gọi về được cho nhà nổi một lần,
nói gì đến việc về quê.
Vừa rồi, nhân có dịp
nghỉ phép. Tôi đặt vé bay một mạch về quê. Về đến nhà thì trời cũng đã nhá nhem
tối, chỉ kịp lên nhà từ đường thắp nén nhang cho tổ tiên, rồi xuống ăn cơm với
bố mẹ. Sau đó leo lên căn phòng cũ, ngủ một mạch. Bố mẹ biết tôi mệt nên cũng
không nói gì.
Hôm sau, sáng thức dậy lúc bảy giờ. Trời se se lạnh do đêm trở mưa giông. Tôi đi xa nhà lâu mới về nên chưa quen lại với
khí hậu miền Bắc. Vừa tung chăn dậy, làm thủ tục buổi sáng xong xuôi với các bộ phận trên mặt, tôi mặc ngay chiếc áo len mẹ mới đan cho kích thước quá khổ
của con trai và quàng cái khăn của cô bạn tặng từ thời cấp ba vào cổ, lững thững
đi ra quán canh bánh đa cá rô đồng (quê tôi gọi phở là canh bánh đa). Định bụng, ăn sáng xong rồi về chở bố đi thăm hỏi
bà con họ hàng gần xa. Vậy
nên, dù lâu lắm chưa thưởng thức món canh cá rô đồng thơm ngon nổi tiếng của vùng quê
mình, tôi vẫn cứ cắm đầu
ăn cho xong để về. Nhưng…
Đang ăn, tôi chợt nghe bàn bên có tiếng xì xầm bàn tán. Câu chuyện có vẻ liên
quan đến mình. Tôi vội
nhìn sang, thấy một bác chạc tuổi bố đang chỉ về mình nói: "Mang tiếng có học, đi ra ngoài, biết nhiều, thế
mà về làng, gặp họ hàng cũng chẳng thèm chào lấy một tiếng, cứ cắm đầu ăn như
quân chết đói...". Nói rồi bác đó bĩu môi quay đi. Miếng bánh đa
trong miệng chợt nghẹn ứ giữa cổ.
Tôi đứng dậy tính tiền và tiện thể hỏi bác chủ
quán (bác cũng là người trong họ. Bài vai với bố tôi): "Bác, bác kia là ai thế?", tay tôi chỉ về bà
bác lúc nãy hỏi. Bác đang làm canh cho khách. Nghe thế liền bỏ đó, quay sang nhìn tôi trân trân, liếc qua bác kia, rồi chửi: "Cha tiên sư bố nhà mày, đấy là bác N, con dâu ông H, anh em kết nghĩa của ông nội mày. Mày phải gọi bà ấy bằng bác đấy. Xời, mới
đi có mấy năm mà quên hết họ hàng. Ngày mày còn bé, bố mày từng bế mày sang xin
sữa bác ấy đấy con ạ!". Tôi chết điếng người. Thì ra là bác N, người từng cho tôi bú nhờ lúc nhỏ mà bố tôi
hay nhắc. Sao tôi lại không nhận ra nhỉ? Mà sao mắt mũi gì chẳng nhìn
rõ ai thế. Tôi đưa tay lên mặt sờ thì sực tỉnh là mình quên đeo kính...
Tôi vội chạy qua bàn bác và chào bác, mà vẫn
chưa nhớ ra mặt bác. Khốn nạn, hình như bác thay đổi nhiều quá. Già tóc bạc hết
cả. Khuôn mặt lam lũ của một
người phụ nữ quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho giời, đầy những nếp nhăn xô
lại, khắc khổ. Còn thằng
tôi, mắt mũi kèm nhèm chẳng thấy đâu vào đâu. Nói vài câu xã giao, tôi xin lỗi
bác về sự sơ ý của mình và cũng không quên mời bác về nhà tôi chơi. Bác cười,
hàm răng chẳng còn mấy chiếc. Vỗ vai tôi và chửi yêu: "bố tiên nhân cu T
con (chửi yêu hay chửi tên bố và chữ con đi đằng sau), bác có giận mày đâu cơ
chứ..."
Tuy bác nói không giận, nhưng tôi biết, mình đã trở
nên xa lạ dần với mọi người. Trong đó, có những người một thời bao bọc tôi trong lòng. Xa lạ với làng, cái làng quê một thời tuổi thơ
tôi từng gắn bó...
Lỗi, do tôi quên đeo kính cận chăng?
Bùi
Văn Quang
EmoticonEmoticon